معرفی ماتریس بوستون
معرفی ماتریس بوستون
اگر شما در زمینه استراتژی های مختلف فعالیت دارید و می دانید که چه استراتژی ای برای چه بخشی مناسب است، بدون شک نام ماتریس بوستون را شنیده اید. این اصطلاح معمولا در زمینه معرفی شرکت های بزرگ به کار می رود. این شرکت ها معمولا دارای سبدی از محصولات هستند. مثلا شما می توانید در مورد شرکت اپل و یا شرکت سامسونگ که از ابرقدرت های تولید محصولات الکترونیکی هستند همراه با این پیشوند استفاده کنید!
ماتریس بوستون چه کاربردی دارد؟
می توان اینطور گفت که ماتریس بوستون در واقع برای مدیریت پورتفولیو به کار می رود. اولین نکته ای که باید به خاطر داشته باشید این است که این ماتریس برای مجموعه هایی خواهد بود که سبدی از محصولات و یا سبدی از کسب و کارهای مختلف دارند. به عبارت دیگر چندین و چند عدد SBU در مجموعه شما وجود خواهد داشت که دغدغه مدیریت پورتفولیو را برای شما کاهی خواهد داد.
به شرکتی مانند سامسونگ فکر کنید. این شرکت به صورت همزمان حضور متعددی در بازارهای مختلف دارد. از یک سو، تولید کننده ای قدرتمند در زمینه گوشی های هوشمند است و از سوی دیگر در بازار لوازم خانگی به صورت فعال کار می کند. در این حال طبیعی است که مدیران در بخش های مختلف در زمان های مختلف از خود چنین سوال هایی را خواهند پرسید که می خواهند در چه کسب و کاری باقی بمانند و چه کسب و کارهایی را می خواهند رها کنند. اگر شما در سطوح استراتژی مختلف فعالیت داشته باشید خواهید دید که از ابتدا با مفهومی رو به رو بوده اید تحت عنوان استراتژی شرکتی. این استراتژی به شما در مدیریت ماتریس بوستون کمک خواهد کرد.
مفهوم ماتریس بوستون
می توان گفت که ماتریس بوستون را گروه مشاوران بوستون معرفی کرده اند. هم اکنون چندین دهه از زمانی که این مفهوم برای بار اول به عموم عرضه شده است می گذرد. در واقع می توان گفت که گروه بوستون اینطور معتقد هستند که برای اینکه بتوانند در مورد مدیریت پورتفولیو نظر بدهند باید به دو پرسش در مورد کسب و کار خود پاسخ بدهند.
یکی از این دو پرسش این است که برای چشم انداز رشد کسب و کار در بازار، باید تا چه حد تلاش کرد؟ در واقع در این بخش، این مورد بررسی خواهد شد که متوسط رشد فروش در آن صنعت در دو سال اخیر چقدر بوده است و همچنین فرض بر این است که همین رشد قرار است به صورت مستمر ادامه داشته باشد یا خیر.
برای اینکه شما بتوانید جایگاه های رقابتی را در ماتریس بوستون بشناسید پیشنهاد ما به شما این است که سهم بازار خودتان را با بزرگترین بازارهای جهانی مقایسه کنید و ببینید که چه نستبی از ان ها هستید. اگر بزرگترین در بازار خودتان هستید، می توانید با دومین نفر خود را مقایسه کنید و اگر رتبه اول را ندارید خودتان را با او مقایسه کنید.
دسته بندی در ماتریس بوستون
در ماتریس بوستون شما با دسته بندی های مختلف روبرو خواهید شد که شامل موارد زیر هستند:
-
سگ ها:
این دسته نشان دهنده سهم بازار کم و همچنین رشد بازار کم هستند. سک ها، محصولات و یا بخش هایی در کسب و کار هستند که سهم کمی از بازار در حال رشد را در اختیار دارند.
-
گاو شیرده:
این محصول سهم بازار زیادی دارند اما در بازاری هستند که رشد کمی دارد. این کسب و کار معمولا جا افتاده است و احتمال در میان مشتریان محبوبیت خوبی دارد.
-
ستاره ها:
این محصولات کسب و کارهایی هستند که به سرعت در حال رشد هستند. فرصت های مناسبی در این بخش برای سود وجود دارد که البته برای تحقق آن ها باید به سختی کار شود تا بتوانند به بار بنشینند.
-
علامت سوال:
علامت های سوال در واقع فرصت هایی هستند که هیچ کس نمی داند که باید چگونه با آنها رفتار کند. در حال حاضر میتوان گفت که درآمد زیادی تولید نمی کنند و حتی سهم بالایی هم در بازار ندارند. این محصولات در بازاری هستند که رشد بالایی دارند بنابراین اگر شما بتوانید سهم خود را در این بازارها افزایش دهید، می توانید آنها را به ستاره یا گاو های شیرده تبدیل کنید. علامت های سوال ممکن است در صورتی که به خوبی مدیریت نشوند، دارای هزینه های بسیار و بازدهی کمی باشند پس مراقب باشید.